Με την ευκαιρία της παρουσίασης του ντοκιμαντέρ “Boom For Real: The Late Teenage Years of Jean-Michel Basquiat”, στο πλαίσιο του 20ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, δόθηκε η αφορμή για μια συζήτηση, το απόγευμα του Σαββάτου 3 Μαρτίου, στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης.

Θέμα της συζήτησης, πτυχές της ζωής του πιο ανατρεπτικού αμερικανού καλλιτέχνη, που συνδέθηκε όσο κανείς άλλος με την τέχνη του δρόμου στη Νέα Υόρκη στα τέλη του ‘ 70 και αρχές του ‘ 80, του Ζαν-Μισέλ Μπασκιά, ή Ζαν όπως τον αποκαλούσε η καλλιτεχνική κοινότητα της Νέας Υόρκης. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος και διευθυντής προγράμματος στο Film Society του Lincoln Center της Νέας Υόρκης, Dennis Lim, ενώ συμμετείχαν η σκηνοθέτιδα του ντοκιμαντέρ, Sara Driver, και η γυναίκα που έζησε για μερικά χρόνια μαζί του, η Alexis Adler.

Τι μας είπαν η Sara Driver και η Alexis Adler.

Sara Driver

“Η Alexis Adler είναι ο λόγος που έκανα αυτή την ταινία. Ήταν τόσο εμπνεύσιμο το αρχειακό υλικό που είχε φυλάξει”

“Στην ταινία επέλεξα να εστιάσω στην περίοδο από το 1978 έως και το 1981, γιατί είναι ακριβώς η περίοδος λίγο πριν γίνει διάσημος, καθώς μετά πέρασε σε άλλη διάσταση”

“Πως κρατάς τέτοια πράγματα εδώ χωρίς προστασία, ρώτησα την Alexis Adler, όταν αντίκρισα όλο το αρχειακό υλικό που αποτέλεσε το εφαλτήριο για την ταινία. Βλέποντας λοιπόν, όλη την ενέργεια του Jean συσσωρευμένη στο αρχειακό υλικό της Alexis, αγόρασα μια κάμερα και με συνεργείο 4 ατόμων ξεκίνησα τα γυρίσματα”

“’Στην πρώτη μου συνάντηση με τον Jean ήταν σαν να βλέπω ένα μικρό παιδί, ένα παιδί με πολλές πτυχές, με σπινθηροβόλα μάτια, εκκεντρικά χτενίσματα, ένα παιδί που είχε περιέργεια για τη ζωή.  Αγαπούσε τη jazz, ήταν δύστροπος, παράξενος, κακότροπος, ήταν υπέροχος, ένα παιδί με μεγάλο ταλέντο, ανατρεπτικό για την εποχή του. Διάλεγε τους ανθρώπους που είχε δίπλα του και μάθαινε απ’ αυτούς.”

“Δεν ήταν καλλιτέχνης γκράφιτι όπως οι περισσότεροι νομίζουν. Ήθελε να μεταδώσει ένα μήνυμα, στους ανθρώπους μέσα από τις λέξεις, τις οποίες ζωντάνευε μέσα από την τέχνη του. Αυτό το παιδί έκανε τοιχογραφίες, όχι γκράφιτι”.

“Όσο συναναστρέφεσαι μαζί του, είναι σαν να μπλέκεσαι στον ιστό της αράχνης. Ήταν σαν φάντασμα, ήταν παντού και πουθενά, ζωγράφιζε σε κάθε επιφάνεια, άφηνε το ελικοειδές αποτύπωμά του παντού.”

“H Alexis και ο Ραν Μπράιαν είχαν τη διορατικότητα να κρατήσουν πράγματα απ τον εκρηκτικό Jean, ενώ αρκετοί απ’ αυτούς που συναναστράφηκε ο Jean, τα πέταξαν.”

“Θέλω πολύ να δω επιτέλους ανθρώπους να παρατάνε τα i-phone, τον κυβερνοχώρο και να αρχίσουν να μιλάνε μεταξύ τους, να επικοινωνούν, να δημιουργήσουν μια έκρηξη ενέργειας σ’ αυτούς τους επικαλυμμένους κόσμους.”

“Τα γραπτά του είχαν τέτοια δύναμη που σου τίναζαν το μυαλό στο αέρα. Ο Jean έγραφε σε τοίχους για να τραβήξει την προσοχή της καλλιτεχνικής κοινότητας με τον δικό του μοναδικό τρόπο.”

“Ο Jean εκείνη την εποχή ως μαύρος νεαρός καλλιτέχνης κατάφερε το ακατόρθωτο. Στη σημερινή εποχή αν ζούσε σίγουρα θα τραβούσε την προσοχή λόγω της ευφυίας του και των ζωντανών λέξεών του, παρόλο που ο κόσμος της τέχνης στη σύγχρονη εποχή κινείται στο να πουλήσει αποκλειστικά και μόνον.”

“Θα ήθελα στην πορεία να κάνω μικρά πορτρέτα καλλιτεχνών μέσα από μια κάμερα, μικρά δοκίμια γι αυτούς, πριν αυτοί οι άνθρωποι χαθούν.”

Alexis Adler

“Κάθε μέρα που ξυπνούσε ήταν σαν μικρό ξωτικό, ζωγράφιζε παντού. Δεν του είχα αγοράσει ποτέ καμβά για να ζωγραφίσει, ο καμβάς του ήταν ο τοίχος, το πάτωμα, οτιδήποτε μπορούσε να δεχθεί το άγγιγμα της τέχνης του”

“Ήταν οξύνους, ένας άνθρωπος χωρίς συμβιβασμούς, ήξερε πολύ καλά ότι ήταν εξαιρετικός καλλιτέχνης και άφηνε την ψυχή του να ακτινοβολεί μέσα από τα έργα του.”

“Ήταν ελάχιστοι οι άνθρωποι που είχαν δει και το ποιητικό του ταλέντο.”

“Τα γραπτά του ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της τέχνης του.”

“Το μεγαλύτερο κομμάτι του αρχειακού υλικού βασίζεται στη δουλειά του Michael Coleman ”