της Ελίζας Μπενβενίστε

Έχω αναρωτηθεί πολλές φορές αν όλα αυτά αντισημιτισμός:
Να με ρωτούν αν αισθάνομαι πρώτα «Εβραία» ή «Ελληνίδα». Να ακούω ξανά και ξανά το «για όλα φταίνε οι Εβραίοι» ή το «οι Εβραίοι κρύβονται πίσω από όλα», από ανθρώπους κάθε κοινωνικού και μορφωτικού επιπέδου. Να φωνάζουν οι οπαδοί κάθε απόχρωσης. «Εβραίοι γουρούνια να γίνετε σαπούνια!» κάθε φορά που παίζει η ομάδα τους με τη Μακάμπι. Να με ρωτάει μια φίλη μου, χωρίς κανένα δισταγμό, σε μία βεράντα στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης: «Δηλαδή τώρα, όλα αυτά που λένε για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τους θαλάμους αερίων είναι αλήθεια;». Να με κατηγορούν μεταξύ αστείου και σοβαρού κάθε Πάσχα ότι «εσείς σταυρώσατε τον Χριστό». Να είμαι έφηβη και η μαμά του αγοριού μου να τον πιέζει να χωρίσουμε επειδή είμαι Εβραία. Και το ίδιο να επαναλαμβάνεται και με άλλα αγόρια ή άντρες σε διάφορες φάσεις της ζωής μου. Να ακούν το επίθετό μου στη Θεσσαλονίκη, όπου ζούσαν περισσότεροι από 50.000 Εβραίοι πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και να με ρωτούν από ποια χώρα είμαι. Να έχει εκτοπιστεί η οικογένειά μου σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, να έχει βιώσει πείνα, απελπισία, θάνατο και όσοι επέζησαν να βλέπουν στην τηλεόραση να πωλούνται βιβλία που υποστηρίζουν ότι τίποτα από όλα αυτά δεν συνέβη. Και αυτοί που τα πουλούσαν, λίγο καιρό μετά, να εκλέγονται στην ελληνική Βουλή.

Της Γκέλυς Μαδεμλή

Πώς περιηγείται κανείς στο προσωπικό αρχείο ενός ανθρώπου που άφησε μια ανυπολόγιστου μεγέθους κληρονομιά στην ιστορία του κινηματογράφου και του θεσμού που υπηρέτησε; Πώς μπορούν τα τεκμήρια αυτής της διευρυμένης διαθήκης να φέρουν κοντά τους ανθρώπους που συναντήθηκαν πραγματικά με αυτόν που έφυγε, σε κάποια από τις φαντασιακές ή τις επίγειες ζωές του; Ποιες ιστορίες αφηγούνται τελικά οι συνοδοιπόροι του, ανακαλώντας στοιχεία πέρα από τα λόγια, δηλαδή αισθήσεις και χειρονομίες – ή σκηνικά και props. Και ποιες ιστορίες αφηγούνται τα σπαράγματα με τον γραφικό του χαρακτήρα, οι φωτογραφίες με τα φθαρμένα χρώματα, τα επίσημα κρατικά έγγραφα και οι ανάγλυφες σφραγίδες που νομιμοποιούν κατά περίπτωση τη στάση ή τη μετάβαση; [Aκόμα κι αν για όσους έκαναν το σινεμά βίωμα και μέθοδο, και όχι χόμπι ή επάγγελμα, κάθε μετακίνηση κρύβει το παράδοξο: «I had nowhere to go», θα έλεγε ο Τζόνας Μέκας.]

του Πάνου Αχτσιόγλου

Δύο εξαιρετικές ταινίες – προτάσεις που προβάλλονται στο πλαίσιο του 23^ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και με το δικό τους τρόπο, αναζητούν την αλήθεια που θαρρείς λυγίζει κάτω από το βάρος της ίδιας της ιστορίας