Του Ορέστη Ανδρεαδάκη
Έχουν περάσει οκτώ δεκαετίες από τότε που η Λένι Ρίφενσταλ έθεσε σε δοκιμασία την τέχνη του ντοκιμαντέρ με τις ταινίες Ο Θρίαμβος της θέλησης (1935) και Ολυμπία – Οι Θεοί του Σταδίου (1936-38), στις οποίες εξύμνησε τη ναζιστική ιδεολογία αμφισβητώντας –δυστυχώς με εκθαμβωτικό τρόπο– την ίδια την αλήθεια και επινοώντας το αντίθετό της.
H ιστορική μνήμη δεν περιορίζεται σε επικεφαλίδες και τοπωνύμια, δεν επιβιώνει σε αγάλματα. Νιώθεις τη μνήμη, τη σωματοποιείς κι αυτός είναι ένας τρόπος να μην ξεχνάς. Το πρωτότυπο πολυμεσικό πρότζεκτ Η πόλη και η πόλη, μια κινηματογραφική ταινία-εγκατάσταση σε συν-σκηνοθεσία των Χρήστου Πασσαλή και Σύλλα Τζουμέρκα, έρχεται αντιμέτωπο με τα ανοιχτά τραύματα της εβραϊκής κοινότητας και μάς ωθεί να κοιτάξουμε κατάματα τις δύσκολες αλήθειες. Με αφορμή το πρότζεκτ αυτό, ζητήσαμε από τη Θεσσαλονικιά δημοσιογράφο -και εγγονή επιζήσασας από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης- Ελίζα Μπενβενίστε, να μάς μιλήσει για όλα εκείνα που διασφαλίζουν ότι κανείς δεν θα προσποιηθεί πως δεν γνώριζε, ότι κανείς δεν θα αναρωτηθεί αν όλα αυτά είναι αλήθεια. Ας πιάσουμε το νήμα από το τέλος, το πρότζεκτ που μας δίνει την ευκαιρία να πάμε ξανά στην αρχή.
Της Τίνας Αντωνάκου
Σας αρέσει να βλέπετε ταινίες; Να διαβάζετε βιβλία; Να πηγαίνετε στο θέατρο και σε συναυλίες; Να μαθαίνετε ανθρώπινες ιστορίες; Να ταξιδεύετε; Πώς θα σας φαινόταν να ακούσετε για όλα αυτά; Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πρωτοπορεί, καθώς γίνεται ένα από τα πρώτα φεστιβάλ στον κόσμο που εντάσσει στο πρόγραμμά του τα podcast, τα ηχητικά αρχεία που κατέκτησαν τον πλανήτη.
Στο διαγωνιστικό τμήμα του 23ου ΦΝΘ συμμετέχουν 23 podcast, τρία εξ αυτών αγγλόφωνα, ενώ δεκατρία podcast παρουσιάζονται στο εκτός συναγωνισμού τμήμα. Συζητήσεις one-on-one, προσωπικές αφηγήσεις, νοερά ταξίδια, μνήμες, παραδόσεις, cult δημιουργίες, γυναίκες που βρίσκουν τη φωνή τους… Όλα τα podcast του ΦΝΘ παρουσιάζονται σε παγκόσμια πρεμιέρα.
Του Γιώργου Παπαδημητρίου
Σε μια εποχή που παλεύει να αποτινάξει δεσμά και στερεότυπα, η τέχνη του ντοκιμαντέρ επωμίζεται μια ιερή αποστολή: ανοίγει νέους δρόμους, δίνει φωνή σε όσους ένιωθαν φιμωμένοι και εξόριστοι στην ίδια τους τη ζωή. Την ίδια στιγμή, τα κινηματογραφικά φεστιβάλ καλούνται να γίνουν ο φορέας της αλλαγής, το παράθυρο που προσκαλεί το βλέμμα μας να ταξιδέψει σε κόσμους πολύχρωμους, αυτόφωτους και παραγνωρισμένους. Η σημασία ενός βραβείου όπως το Mermaid Award υπερβαίνει κατά πολύ την ανάδειξη και επιβράβευση των κινηματογραφικών αρετών, της σκηνοθετικής μαεστρίας, της καλλιτεχνικής αρτιότητας – χωρίς φυσικά να παραγνωρίζει οτιδήποτε από τα παραπάνω. Οι δώδεκα ταινίες που διαγωνίζονται για το Mermaid Award του 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ξεδιπλώνουν ιστορίες θάρρους και αυταπάρνησης, ιστορίες διαφορετικότητας και αυτοπροσδιορισμού, σκιαγραφώντας τους πρωταγωνιστές ενός αγώνα που ξεκινά από το προσωπικό και καταλήγει στο πανανθρώπινο.
Της Λήδας Γαλανού
Η προφανής απάντηση είναι όχι. Η λιγότερο προφανής είναι… υπήρχαν τα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη. Η αφήγηση του Στρατηγού, εικονογραφημένη σε ύφος συγχρόνως ναΐφ και κυβιστικό, από τον Παναγιώτη ή/και τον Δημήτριο Ζωγράφο. Μια αποτύπωση των στιγμιοτύπων από τις μάχες της επανάστασης, βασισμένη στην πραγματικότητα και εμπλουτισμένη με μυθοπλασία, με χιούμορ, με σπλάτερ, με προσωπική ματιά, με συναίσθημα. Άρα, ένα «πρώιμο ντοκιμαντέρ», περίπου εβδομήντα χρόνια πριν τη γέννηση του κινηματογράφου. Αυτή ήταν η σκέψη πίσω από την απόφαση του Φεστιβάλ να τιμήσει την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, όχι με ρετρό ταινίες ούτε με ένα ακόμη φουστανέλα γουέστερν –παρότι πάντα ευπρόσδεκτα– αλλά με κάτι παραδοσιακό και φρέσκο μαζί. To e21, μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, ζωντανεύει αυτούς τους συναρπαστικούς πίνακες στο σημερινό –αστικό ή βουκολικό– τοπίο, τους χαρίζει τρισδιάστατη μορφή, τους δίνει νέα ανάσα.
Του Γιάννη Σμοΐλη
Το 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ έρχεται να μας θυμίσει ότι το ελληνικό ντοκιμαντέρ –παρά τις αντιξοότητες και τα εμπόδια μιας πολύ δύσκολης περιόδου– είναι εδώ, πιο ζωντανό και ακμαίο από ποτέ. Εβδομήντα τρεις (73) ταινίες που εμπεριέχουν τα πάντα, τις πιο ιδιαίτερες ιστορίες και τα πιο συναρπαστικά θέματα, που ρίχνουν τα πιο τρυφερά, ανθρώπινα, ποιητικά βλέμματα στον παράξενο και ανατρεπτικό κόσμο όπου ζούμε. Ιστορίες πολύ διαφορετικές η μία από την άλλη, ωστόσο ολόιδιες ως προς ένα στοιχείο: όλες τους υμνούν την ελπίδα και τη μάχη που απαιτείται για να μην το βάζεις κάτω ποτέ.
Του Γιώργου Κρασσακόπουλου
Μια σπουδαία τραγουδίστρια και μια δυνατή γυναίκα, σε μια ταινία για τη δύναμη κάθε καινούριας αρχής, που μας υπενθυμίζει ότι το να κοιτάς μόνο μπροστά είναι η καλύτερη εκδίκηση για όσα αφήνεις πίσω. Το Tina είναι το ιδανικό φιλμ έναρξης σε μια εποχή που χρειάζεται μηνύματα δύναμης κι αισιοδοξίας.
Στα θερινά σινεμά της Θεσσαλονίκης και online σε όλη την Ελλάδα
Της Αγγελικής Στελλάκη
Ένας κληρικός παλεύει για τα αδέσποτα στο Ιράν, ακτιβιστές στην Τουρκία προστατεύουν γυναίκες που έχουν πέσει θύματα κακοποίησης από βίαιους συζύγους, ένας μεγιστάνας απαιτεί να μεταφερθούν στον ιδιωτικό του κήπο τα πελώρια και υπέροχα δέντρα από τις ακτές της Γεωργίας. Απρόσμενα και συναρπαστικά, τα ντοκιμαντέρ του 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στέκονται σε πρόσωπα και γεγονότα πολύ περισσότερο απ’ όσο διαρκεί η βιαστική ανάγνωση μιας είδησης στο κινητό μας. Το Φεστιβάλ επιστρέφει από τις 24 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου στο φυσικό του «σπίτι», τα σινεμά, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στους σινεφίλ από κάθε γωνιά της Ελλάδας να απολαύσουν online μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα online.filmfestival.gr περισσότερα από 140 ντοκιμαντέρ. Ανακαλύψτε ανάμεσά τους, τα διαμάντια που προτείνουν οι –πάντα αγαπημένοι– Ανοιχτοί Ορίζοντες.
Της Αγγελικής Στελλάκη
Τρεις Χρυσοί Αλέξανδροι θα απονεμηθούν στα ισάριθμα διεθνή διαγωνιστικά τμήματα του Φεστιβάλ (Διεθνές Διαγωνιστικό Μεγάλου Μήκους, Newcomers και >>Film Forward). Ο ένας από αυτούς μας συγκινεί ιδιαίτερα, καθώς είναι αφιερωμένος στον άνθρωπο που συνέδεσε το όνομά του με το Φεστιβάλ, στον Δημήτρη Εϊπίδη, ιδρυτή του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ και επί χρόνια διευθυντή του οργανισμού. Από φέτος, ο Χρυσός Αλέξανδρος του τμήματος Newcomers μετονομάζεται σε Χρυσός Αλέξανδρος Newcomers Δημήτρης Εϊπίδης, ενώ το χρηματικό έπαθλο που συνοδεύει το βραβείο αυξάνεται στα 10.000 ευρώ. Συνολικά, 36 ντοκιμαντέρ προβάλλονται στα διεθνή διαγωνιστικά τμήματα, 28 από τα οποία πραγματοποιούν την παγκόσμια, ευρωπαϊκή ή διεθνή πρεμιέρα τους στη Θεσσαλονίκη. Ανακαλύψτε τα!
