Του Γιώργου Κρασσακόπουλου
Η αυλαία του 61ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης ανοίγει με μια τρυφερή ιστορία ενηλικίωσης και ερωτικής αφύπνισης, η οποία εκτυλίσσεται λίγο πιο μακριά από την άκρη του κόσμου: σε ένα φυσικό, συμβολικό και πνευματικό σύνορο μεταξύ δύο κόσμων. Μια ταινία που μας ωθεί, παρέα με τον αξιολάτρευτο μικρό της ήρωα, να ανακαλύψουμε τον τόπο της ψυχής μας.
Θα μπορούσες να φανταστείς πώς θα ήταν να ζεις στο τέλος του κόσμου; Ο Λέσκα, ο πρωταγωνιστής αυτής της απροσδόκητης ταινίας-έκπληξης από τη Ρωσία, που έκανε αίσθηση στο φετινό φεστιβάλ της Βενετίας, το γνωρίζει από πρώτο χέρι. Το μικροσκοπικό χωριό όπου κατοικεί είναι κυριολεκτικά στην άκρη της γης, στις όχθες του Βερίγγειου Πορθμού, εκεί όπου ακόμη και το ίντερνετ ή το ηλεκτρικό ρεύμα φτάνουν σε κύματα όπως αυτά της θάλασσας. Μια απομονωμένη εσχατιά όπου δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα πράγματα για ένα αγόρι να κάνει. Όπως το να ξεροσταλιάζει με τις τις εικόνες ενός κοριτσιού από την Αμερική, σε ένα site ερωτικού περιεχομένου, με webcams. Σε έναν κόσμο όπου όλα κινούνται σε διαφορετικούς ρυθμούς κι όπου το κυνήγι της φάλαινας είναι η μόνη δραστηριότητα που σπάει τη μονοτονία, το γκρίζο Ντιτρόιτ όπου βρίσκεται το κορίτσι, μοιάζει με μια ολόφωτη γη της ερωτικής επαγγελίας. Και ο μικρός Λέσκα είναι αποφασισμένος να κάνει τα πάντα ώστε να φτάσει εκεί. Μπορείς όμως, με μόνο εφόδιο μια βάρκα, να διασχίσεις όχι απλώς έναν στενό πορθμό, αλλά δυο ολόκληρους κόσμους; Μπορείς να αφήσεις τον τόπο σου για έναν άλλο, και μήπως άραγε ο τόπος μας δεν είναι το χώμα που πατάμε αλλά ό,τι κουβαλάμε μέσα μας;
Ο Φιλίπ Γιουριέβ, στην πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, κατορθώνει να συλλάβει κάτι μεγαλύτερο από μια ασυνήθιστη καθημερινότητα ή το τρελό όνειρο ενός νεαρού αγοριού, σε ένα φιλμ τόσο βαθιά γήινο και απροσποίητα τρυφερό, τόσο αληθινό που μοιάζει σχεδόν σουρεαλιστικό και τόσο όμορφο που δεν μπορείς παρά να του παραδοθείς αμαχητί.
Εμπνευσμένο από την πραγματική ζωή σε ένα χωριό ακριβώς σαν αυτό του Λέσκα, το Ταξίδι της Φάλαινας μιλά για κάτι που θα μπορούσε να μοιάζει την ίδια στιγμή εξωτικό και τετριμμένο, μα βρίσκει έναν αληθινά μαγικό τρόπο για να χαρτογραφήσει κάτι βαθύτερο: να μην κοιτάζει με το βλέμμα ενός τουρίστα, αλλά να σε μεταμορφώνει σε αληθινό ταξιδιώτη, σε μια διαδρομή που θα έχει μια απρόβλεπτη, υπέροχη κατάληξη.