Τα Γεγονότα Τετελεσμένου Μέλλοντος είναι μία τρίπτυχη έκθεση του εικαστικού καλλιτέχνη Γιώργου Δρίβα, η οποία αποτελείται από την πεντακάναλη οπτικοακουστική εγκατάσταση Aeonium (2020), το βίντεο Kepler (2014) και την προβολή Still Life (2020). Θα μπορούσε να πει κανείς ότι και τα τρία κινούνται στα όρια της επιστημονικής φαντασίας -ή για την ακρίβεια στο υπό είδος του Climate Fiction (cli-fi)-, ενώ η πολιτική αλληγορία τους είναι εμφανής. Συγκεντρώνοντάς τα όλα μαζί διαπιστώνουμε μια σπαρακτική επιτακτικότητα.
Στο Aeonium πέντε μεγάλες οθόνες, η μία δίπλα στην άλλη, παίζουν ταυτόχρονα. Η δράση τοποθετείται σε ένα θερμοκήπιο, το οποίο περιβάλλεται από τεράστια, σχεδόν αδιαφανή, τζάμια. Έξω από αυτό, ο κόσμος μάλλον έχει καταρρεύσει έπειτα από μια απροσδιόριστη καταστροφή, η οποία αποκαλείται «Το Γεγονός». Την ίδια στιγμή, μέσα στο θερμοκήπιο, πέντε εργαζόμενοι περιποιούνται ένα φυτό – για την ακρίβεια ένα παχύφυτο του γένους Αιώνιο. Ταυτόχρονα, προσπαθούν να εξηγήσουν τι έχει συμβεί, αγωνιούν, οργίζονται, αναρωτιούνται. Το έργο ολοκληρώθηκε στη διάρκεια της πρόσφατης καραντίνας και είναι προφανώς αλληγορικό.

Το Kepler γυρίστηκε στη Γεωργία, πριν έξι χρόνια, κι όμως μοιάζει με σίκουελ ή πρίκουελ του Αιώνιου. Ένας μεγάλος τοξικός βράχος εμφανίζεται από το πουθενά και υποχρεώνει τρεις εντελώς διαφορετικούς ανθρώπους να πάρουν θέση. Η εμφάνιση αυτού του βράχου και η αναμφισβήτητη επικινδυνότητά του είναι, επίσης, ένα αναπάντεχο «Γεγονός», το οποίο έχει ανατρέψει όλες τις ισορροπίες.
Το Still life είναι μια δικάναλη προβολή ψηφιακής φωτογραφίας η οποία ολοκληρώνει την θεματική των δυο προηγούμενων έργων. Ένας άνδρας κοιτάει μέσα από ένα μικροσκόπιο, ενώ ακριβώς δίπλα του βρίσκεται το Αιώνιο, ξεριζωμένο και ξαπλωμένο σε μια λευκή επιφάνεια, η οποία θα μπορούσε να ήταν ο επιτάφιός του.

Στα έργα μου συνολικά, δεν υπάρχει ποτέ συγκεκριμένος χρόνος. Δεν αναφέρεται, ούτε σηματοδοτείται μια συγκεκριμένη εποχή. Αυτό που βλέπουμε θα μπορούσε να είναι παρελθόν, παρόν ή μέλλον. Είχε, έχει ή θα έχει γίνει. Στο Still Life διεξάγεται μια ανεξήγητη επιστημονική έρευνα. Κάπου, κάποτε. Το Kepler προειδοποιεί για έναν πιθανό μεγάλο κίνδυνο, ενώ το Aeonium προσπαθεί να καταλάβει τι ακριβώς συνέβη.
Το Still Life είναι ένας άνθρωπος που παρατηρεί ένα φυτό, ένας άνθρωπος-μηχανή, ένας άνθρωπος που χρησιμοποιεί τον εαυτό του. Με ποιο όφελος άραγε;

Το Kepler μιλά για μια καταστροφή που μπορεί να συμβεί δίπλα μας πάρα πολύ εύκολα. Μπορούμε να κάνουμε κάτι για να την αποφύγουμε; Ο Kepler είναι ένας πλανήτης όπου οι κλιματικές συνθήκες είναι παρόμοιες με αυτές της Γης. Θεωρητικά τουλάχιστον, θα μπορούσε να επιτρέψει την ύπαρξη ανθρώπινης ζωής. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, αν η ανθρωπότητα θα συνέχιζε να κάνει τα ίδια λάθη, ακόμη κι αν ξεκινούσε από την αρχή σε έναν νέο πλανήτη. Με τον ίδιο τρόπο αναρωτιέμαι αν θα είμαστε οι ίδιοι μετά από το τέλος της πανδημίας. Για την ακρίβεια, δεν ξέρω τι είναι καλύτερο ή χειρότερο, να είμαστε ακριβώς οι ίδιοι ή να έχουμε αλλάξει τελείως και, αν όντως αλλάξουμε, προς ποια κατεύθυνση θα είναι άραγε;
Το Kepler λέει: αν δεν σταματήσουμε τώρα να επαναλαμβάνουμε λάθη του παρελθόντος, αν δεν διδαχθούμε από τα παλαιά σφάλματά μας και αν δεν ξανασκεφτούμε τις μελλοντικές μας κινήσεις, τότε κινδυνεύουμε να μην έχουμε μέλλον. Και το μέλλον αυτό δεν αφορά τις επόμενες γενιές, αλλά εμάς τους ίδιους, σε μερικά χρόνια από τώρα. Το μέλλον μας δεν είναι κάπου μακριά, αλλά βρίσκεται ήδη εδώ, στο παρόν μας. Ένα μεγάλο ιστορικό γεγονός, ένα γεγονός καθοριστικό για το όποιο μέλλον της ανθρωπότητας δεν αποτελεί σπάνιο φαινόμενο και σίγουρα δεν είναι τόσο σπάνιο όσο νομίζουμε. Μπορεί να συμβαίνει ήδη, αυτήν ακριβώς τη στιγμή. Είμαστε έτοιμοι να ξανασκεφτούμε τα πράγματα από την αρχή σε νέα βάση με ό,τι αλλαγές θα σήμαινε αυτό;
Το Aeonium αφορά μια ομάδα ανθρώπων που προσπαθούν να καταλάβουν τι τους συνέβη. Προσπαθούν να κατανοήσουν την ίδια τους τη συνύπαρξη, τα χαρακτηριστικά και τις δυσκολίες της, την απόλαυση ή την τυραννία της οικειότητας που εμπνέει. Οι άνθρωποι αυτοί αγωνιούν μπροστά́ στα ίδια τους τα συναισθήματα. Αναρωτιούνται εμμέσως γι’ αυτό που τους έκανε να αισθανθούν όπως τελικά αισθάνθηκαν. Αυτή είναι η ιστορία τους. Αυτή είναι η ιστορία μας. Ένας αέναος φαύλος κύκλος δημιουργίας και ακύρωσης συναισθηματικών -και όχι μόνο- δυνατοτήτων.

Η συζήτηση των ηρώων του έργου, η αυτοαναφορική ανάλυσή τους δεν τελειώνει ποτέ. Καταστρέφουν και επαναφυτεύουν το ομώνυμο παχύφυτο Aeonium, σε μια ατέλειωτη διαδικασία εξομολογητικών μονολόγων δίχως τέλος. Ο κάθε ήρωας του έργου απευθύνεται σε κάποιον συνομιλητή του, τον οποίο βλέπουμε στις οθόνες μιας πενταπλής βίντεο-εγκατάστασης. Ο συνομιλητής δεν απαντά ποτέ. Υπάρχει μονάχα η υποψία διαλόγου ή έστω η ανάγκη ή απλώς μια απόπειρα. Τι μπορεί να σημαίνει αυτή η αέναη -επιτυχημένη ή μη- έκφραση απέναντι σε ένα άλλο πρόσωπο; Τι ακριβώς λένε αυτοί οι ήρωες άραγε; Τι ακριβώς λέμε όλοι μας άραγε κάθε μέρα; Και σε ποιον; Και πάνω απ’ όλα, με τι αποτέλεσμα;
Αυτό λέει το Aeonium: σκέψου γιατί συνέβη αυτό που συνέβη, πότε ξεκίνησε στα αλήθεια και για ποιο λόγο. Ποια ήταν τα μικρά σημάδια που ίσως θα έπρεπε να μας είχαν προϊδεάσει; Τι άλλο θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει; Ένας ανισομερής, ιδιοτελής κόσμος, ένας κόσμος μη-αλληλέγγυος, που παράγει μικρές καθημερινές καταστροφές, οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούν κάποια στιγμή τις μεγάλες «ιστορικές» καταστροφές. Θα έλεγα ότι αυτό είναι το αναπόφευκτο, τραγικό χαρακτηριστικό του.
Kαι, δυστυχώς ή ευτυχώς, είμαστε όλοι κομμάτι του.
Τα έργα επρόκειτο να εκτεθούν στο MOMus – Πειραματικό Κέντρο Τεχνών / Experimental Center for the Arts στην Αποθήκη Β1 στο Λιμάνι. Λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του #Covid19 η έκθεση αναβλήθηκε όμως μεγάλες φωτογραφικές αναπαραγωγές των έργων Aeonium και Kepler θα βρίσκονται αναρτημένες στα κτίρια του Φεστιβάλ στην Προβλήτα 1 στο Λιμάνι Θεσσαλονίκης για τη διάρκεια της διοργάνωσης.
🆓 Τα βίντεο AEONIUM (20′) και Kepler (14′) θα είναι διαθέσιμα για το κοινό δωρεάν από τις 10:00 το πρωί της Πέμπτης 12 Νοεμβρίου έως τις 10:00 το πρωί της Παρασκευής στην online πλατφόρμα του Φεστιβάλ.